Bệnh Buerger, hay còn gọi là viêm tắc mạch huyết khối (Thromboangiitis Obliterans), là một bệnh lý hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm, đặc trưng bởi tình trạng viêm mạch máu và hình thành huyết khối, dẫn đến tắc nghẽn lưu thông máu ở các chi.
Tình trạng này chủ yếu xảy ra ở các động mạch và tĩnh mạch kích thước nhỏ đến trung bình, đặc biệt là ở bàn tay và bàn chân. Khi máu không thể lưu thông đầy đủ, các mô ở đầu chi không nhận được oxy và dinh dưỡng, dẫn đến thiếu máu cục bộ, loét da, và nghiêm trọng hơn là hoại tử chi.
Theo thống kê y khoa, bệnh Buerger thường gặp ở nam giới độ tuổi 20–50 và có mối liên hệ chặt chẽ với hút thuốc lá. Khoảng 95–99% bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh có tiền sử sử dụng thuốc lá hoặc các sản phẩm chứa nicotine.
Mặc dù không trực tiếp ảnh hưởng đến chỉ số huyết áp, nhưng Buerger là một biểu hiện của rối loạn mạch máu ngoại biên, có thể gây biến chứng trên hệ tim mạch nếu không được phát hiện và kiểm soát sớm. Việc đo huyết áp tại nhà định kỳ giúp bác sĩ theo dõi tình trạng lưu thông máu, phát hiện sớm nguy cơ tăng huyết áp hoặc giảm huyết áp bất thường – những dấu hiệu có thể đi kèm với tổn thương mạch máu.
Ở người khỏe mạnh, dòng máu di chuyển tự do trong lòng mạch, mang theo oxy và dưỡng chất nuôi cơ thể. Nhưng trong bệnh Buerger, quá trình viêm làm tổn thương thành mạch, kích hoạt hệ thống đông máu và tạo ra huyết khối – cục máu đông bám vào thành mạch, gây tắc nghẽn hoàn toàn hoặc từng phần.
Khi tắc nghẽn xảy ra, áp lực máu giảm đột ngột ở đoạn sau chỗ tắc, làm chỉ số huyết áp ở các chi khác nhau. Một số bác sĩ có thể so sánh huyết áp cổ tay và cổ chân để đánh giá mức độ hẹp hoặc tắc mạch (gọi là chỉ số huyết áp cổ chân – cánh tay).
Chính vì vậy, máy đo huyết áp điện tử không chỉ hữu ích cho bệnh nhân tăng huyết áp mà còn đóng vai trò quan trọng trong theo dõi tuần hoàn ngoại biên, đặc biệt ở những người có nguy cơ mắc bệnh Buerger.
Các triệu chứng của bệnh Buerger thường xuất hiện âm thầm, bắt đầu từ cảm giác tê, lạnh, hoặc đau rát ở đầu ngón tay, ngón chân. Khi lưu lượng máu giảm, các chi sẽ thay đổi màu sắc – từ nhợt sang tím tái.
Các giai đoạn điển hình gồm:
Đây là lý do người bệnh nên kiểm tra huyết áp tại nhà thường xuyên, nhất là khi có biểu hiện đau mỏi chi hoặc mất cảm giác. Sự thay đổi đột ngột trong chỉ số huyết áp giữa hai tay hoặc hai chân có thể là dấu hiệu cảnh báo tổn thương mạch máu.
Hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu và gần như duy nhất được xác nhận gây ra bệnh Buerger. Nicotine cùng các hóa chất độc hại trong thuốc lá làm tổn thương nội mạc mạch máu, gây co thắt mạch, làm chậm dòng máu và kích thích hình thành huyết khối.
Các yếu tố khác bao gồm:
Ở nhiều bệnh nhân, máy đo huyết áp tại nhà giúp bác sĩ phát hiện rối loạn huyết động học – dấu hiệu cảnh báo sớm tình trạng hẹp mạch, từ đó chỉ định làm thêm xét nghiệm chuyên sâu như siêu âm Doppler hoặc chụp mạch máu.
Dù bệnh Buerger chủ yếu ảnh hưởng đến mạch máu ở chi, nhưng sự tắc nghẽn mạch ngoại biên có thể làm tăng gánh nặng cho hệ tim mạch. Khi lưu thông máu kém, tim phải bơm mạnh hơn để duy trì cung lượng, lâu dài dẫn đến tăng huyết áp động mạch, suy tim hoặc rối loạn nhịp tim.
Theo nhiều nghiên cứu lâm sàng, người mắc bệnh Buerger có nguy cơ mắc bệnh tim mạch cao hơn 3–5 lần so với người bình thường, đặc biệt khi vẫn tiếp tục hút thuốc.
Do đó, việc theo dõi chỉ số huyết áp định kỳ bằng máy đo huyết áp điện tử giúp bác sĩ kiểm soát được áp lực máu và hạn chế biến chứng tim mạch thứ phát.
Hiện nay, chưa có xét nghiệm đặc hiệu nào chẩn đoán tuyệt đối bệnh Buerger. Các bác sĩ thường dựa vào:
Việc đo huyết áp tại nhà bằng thiết bị điện tử là công cụ hỗ trợ rất hữu ích trong quá trình theo dõi. Những thay đổi bất thường trong chỉ số huyết áp ở chi bị ảnh hưởng có thể giúp bác sĩ điều chỉnh phác đồ sớm, tránh biến chứng hoại tử.
Hiện chưa có phương pháp điều trị triệt để bệnh Buerger, tuy nhiên có thể kiểm soát và ngăn chặn tiến triển bằng cách:
Theo thống kê, 94% bệnh nhân bỏ thuốc lá hoàn toàn tránh được nguy cơ cắt cụt chi, trong khi nhóm tiếp tục hút thuốc có tỷ lệ cắt cụt sau 8 năm lên đến 43%.
Máy đo huyết áp điện tử có thể trở thành công cụ theo dõi giúp người bệnh đánh giá sự thay đổi huyết áp ngoại biên, đặc biệt khi đang dùng thuốc giãn mạch.
Một số thói quen sinh hoạt có thể giúp làm chậm tiến triển bệnh:
Những người mắc bệnh mạch máu ngoại biên hoặc có yếu tố nguy cơ nên đo huyết áp tại nhà 2–3 lần mỗi tuần để phát hiện sớm các bất thường.
Nếu không được điều trị, bệnh Buerger có thể dẫn đến:
Một số bệnh nhân có thể xuất hiện rối loạn huyết áp, khiến tim và mạch máu chịu áp lực lớn hơn. Do đó, việc kiểm tra huyết áp định kỳ bằng máy đo huyết áp điện tử là một phần quan trọng trong phòng ngừa biến chứng.
Q: Bệnh Buerger có liên quan đến tăng huyết áp không?
A: Không trực tiếp, nhưng bệnh làm giảm lưu lượng máu ngoại biên, gây mất cân bằng huyết áp giữa các vùng cơ thể. Theo dõi chỉ số huyết áp giúp phát hiện sớm bất thường.
Q: Có thể đo huyết áp tại nhà khi mắc bệnh Buerger không?
A: Hoàn toàn có thể. Việc đo huyết áp tại nhà giúp theo dõi tình trạng lưu thông máu, hỗ trợ bác sĩ đánh giá hiệu quả điều trị.
Q: Máy đo huyết áp điện tử có chính xác trong trường hợp bệnh mạch máu ngoại biên không?
A: Các thiết bị hiện đại có độ chính xác cao, tuy nhiên với bệnh nhân Buerger, bác sĩ có thể kết hợp đo nhiều vị trí (tay, cổ chân) để có kết quả toàn diện hơn.
Q: Làm sao để phòng ngừa bệnh Buerger?
A: Cách duy nhất là ngừng hoàn toàn thuốc lá và các sản phẩm chứa nicotine. Giữ ấm cơ thể, luyện tập đều đặn và theo dõi huyết áp thường xuyên.
Q: Bệnh có thể tái phát không?
A: Có, đặc biệt nếu người bệnh tiếp tục hút thuốc hoặc không tuân thủ điều trị. Kiểm soát huyết áp, duy trì lối sống lành mạnh là yếu tố then chốt.
Bệnh Buerger là một rối loạn viêm mạch máu hiếm gặp nhưng cực kỳ nghiêm trọng, thường gắn liền với thói quen hút thuốc lá. Việc phát hiện sớm, theo dõi chỉ số huyết áp, và sử dụng máy đo huyết áp điện tử tại nhà là những bước quan trọng giúp bảo vệ hệ tim mạch, ngăn ngừa biến chứng thiếu máu cục bộ, và giảm nguy cơ phải cắt cụt chi.
Trong bối cảnh bệnh tim mạch ngày càng trẻ hóa, ý thức chủ động đo huyết áp tại nhà, duy trì lối sống lành mạnh và nói không với thuốc lá chính là “chìa khóa” để bảo vệ mạch máu và sức khỏe lâu dài.
——————————
CÔNG TY TNHH PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ VÂN LONG
YOUR NEEDS - OUR BUSINESS
Hotline: (028) 3526 2468 / 098.484.0440
Email: cskh@vl-groups.com
Website: www.vl-groups.com
Địa chỉ:
- Văn phòng HCM: Tòa nhà Fosco, D35 + D36 - 40 Bà Huyện Thanh Quan, P.Xuân Hòa, TP. HCM
- Trung tâm bảo hành: 373/14 Nguyễn Kiệm, P.Đức Nhuận, TP.HCM
- Văn phòng Hà Nội: Khu VP Hồng Hà, 38.3/1 Ngõ 109 Trường Chinh, P.Phương Liệt, Q.Thanh Xuân, Hà Nội
- Kho Tổng: 938 Quốc Lộ 1A, P.Linh Xuân, TP.HCM
🌼 Shopee: https://shopee.vn/vanlonggroups
🌼 Tiktok: https://www.tiktok.com/@thietbichamsocsuckhoe
🌼 Tiki: https://tiki.vn/cua-hang/cham-soc-suc-khoe-van-long
🌼 Lazada: https://www.lazada.vn/shop/van-long-our-needs-your-business
English