Đặc điểm lâm sàng của giãn phế quản, căn nguyên và các biến chứng liên quan

Giãn phế quản là một bệnh lý hô hấp mạn tính khá phổ biến, gây ra tình trạng tổn thương và giãn rộng bất thường của các ống phế quản. Người bệnh thường xuyên đối diện với những triệu chứng khó chịu như ho kéo dài, khạc đờm, khó thở, thậm chí là ho ra máu. Nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, giãn phế quản có thể dẫn tới nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và tuổi thọ.
Trong thực tế lâm sàng, ngoài các phương pháp điều trị bằng thuốc, vật lý trị liệu và can thiệp y tế, máy tạo oxy ngày càng được sử dụng như một thiết bị hỗ trợ quan trọng, đặc biệt trong những đợt cấp của giãn phế quản. Việc bổ sung oxy đúng cách giúp cải thiện hô hấp, giảm tình trạng suy hô hấp cấp và hạn chế biến chứng tim phổi.
Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin toàn diện về giãn phế quản, từ định nghĩa, nguyên nhân, triệu chứng, biến chứng cho đến chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa. Đồng thời, bài viết sẽ phân tích mối liên hệ giữa bệnh và máy tạo oxy, cũng như giải đáp thắc mắc thường gặp: khi nào cần dùng máy tạo oxy để hỗ trợ bệnh nhân.

1. Giãn phế quản là gì?

Phế quản là những đường dẫn khí chính trong hệ hô hấp, đảm nhận nhiệm vụ đưa không khí từ bên ngoài vào phổi. Trong tình trạng giãn phế quản, các ống phế quản bị tổn thương, thành phế quản dày lên, giãn rộng và mất khả năng đàn hồi. Điều này tạo điều kiện cho chất nhầy (đờm) và vi khuẩn tích tụ, dẫn tới nhiễm trùng tái phát nhiều lần.
Giãn phế quản là một bệnh không thể hồi phục hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát và điều trị nhằm giảm triệu chứng, ngăn ngừa biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.
Các dạng giãn phế quản
Dựa trên hình thái giải phẫu bệnh lý, giãn phế quản được chia thành ba loại chính:

• Giãn phế quản hình trụ: Các ống phế quản giãn rộng đều đặn như hình ống.
• Giãn phế quản hình túi: Phế quản phình to giống túi chứa dịch và đờm.
• Giãn phế quản hình tràng hạt: Phế quản giãn thành từng đoạn giống chuỗi hạt.

2. Triệu chứng của giãn phế quản

Triệu chứng của giãn phế quản thường tiến triển chậm, kéo dài nhiều năm. Người bệnh có thể gặp một hoặc nhiều biểu hiện sau:

• Ho mạn tính hàng ngày: Ho kéo dài, đặc biệt vào buổi sáng.
• Khạc đờm nhiều: Đờm đặc, màu vàng hoặc xanh, có mùi hôi.
• Ho ra máu: Lượng máu ít hoặc nhiều, tùy từng trường hợp.
• Khó thở, hụt hơi: Thường xuất hiện khi vận động, gắng sức.
• Khò khè, ran rít trong phổi: Do tắc nghẽn đường thở.
• Đau tức ngực.
• Mệt mỏi, sút cân, sốt nhẹ.
• Nhiễm trùng hô hấp tái phát.

Khi các triệu chứng trở nên nặng nề, bệnh nhân có nguy cơ rơi vào tình trạng suy hô hấp cấp, lúc này việc can thiệp bằng máy tạo oxy có thể đóng vai trò cứu sống.

3. Biến chứng của giãn phế quản

Nếu không được kiểm soát, giãn phế quản có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm:

• Suy hô hấp: Do phổi không đủ khả năng trao đổi khí, oxy trong máu giảm mạnh.
• Xẹp phổi: Một phần phổi bị xẹp do tắc nghẽn đường thở.
• Suy tim: Tim phải làm việc quá mức khi cơ thể thiếu oxy.
• Viêm phổi tái phát: Do dịch nhầy ứ đọng tạo môi trường cho vi khuẩn phát triển.
• Ho ra máu nặng: Có thể đe dọa tính mạng.

Trong những biến chứng này, thiếu oxy máu là vấn đề thường gặp nhất, khiến cho máy tạo oxy trở thành một công cụ hỗ trợ hô hấp quan trọng, đặc biệt trong giai đoạn hồi sức cấp cứu.

4. Nguyên nhân gây giãn phế quản

Giãn phế quản có thể hình thành do nhiều yếu tố:

4.1 Giãn phế quản do xơ nang (CF)

• Là bệnh lý di truyền hiếm gặp.
• Cơ thể sản xuất dịch nhầy bất thường, đặc quánh, gây tắc nghẽn đường thở.
• Nhiễm trùng tái phát nhiều lần, phổi dần bị tổn thương.

4.2 Giãn phế quản không do xơ nang

• Nhiễm trùng hô hấp trước đó: Lao phổi, viêm phổi, ho gà.
• Bệnh phổi mạn tính: COPD, hen suyễn nặng.
• Rối loạn miễn dịch: HIV/AIDS, thiếu hụt kháng thể.
• Nguyên nhân khác: Dị vật đường thở, u phổi, bệnh Crohn, viêm khớp dạng thấp.
• Dị ứng Aspergillus (ABPA): Phản ứng miễn dịch bất thường với nấm.

5. Yếu tố nguy cơ

Một số nhóm đối tượng có nguy cơ mắc giãn phế quản cao hơn, bao gồm:

• Người cao tuổi.
• Phụ nữ (tỷ lệ mắc cao hơn nam giới).
• Người có hệ miễn dịch suy yếu.
• Người mắc bệnh phổi mạn tính.
• Người sống trong môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi.
• Người từng bị viêm phổi, lao phổi.

6. Khi nào cần gặp bác sĩ?

Người bệnh cần đi khám ngay khi có các dấu hiệu:

• Ho kéo dài nhiều tuần, nhiều tháng.
• Khạc đờm mủ, mùi hôi, ho ra máu.
• Khó thở, hụt hơi thường xuyên.
• Sốt tái phát, mệt mỏi kéo dài.

Điều trị sớm giúp ngăn ngừa tiến triển nặng và hạn chế nguy cơ phải phụ thuộc vào hệ thống khí oxy trong bệnh viện.

7. Chẩn đoán giãn phế quản

Bác sĩ có thể sử dụng nhiều phương pháp để chẩn đoán chính xác bệnh:

• Chụp X-quang, CT scan ngực: Đánh giá hình ảnh phổi.
• Xét nghiệm máu, đờm: Kiểm tra nhiễm trùng.
• Đánh giá chức năng hô hấp: Xác định mức độ suy giảm hô hấp.
• Nội soi phế quản: Quan sát trực tiếp và loại bỏ dị vật nếu có.

8. Điều trị giãn phế quản

Giãn phế quản không thể chữa khỏi hoàn toàn, nhưng có thể kiểm soát hiệu quả. Phác đồ điều trị thường bao gồm:

8.1 Thuốc

• Kháng sinh: Điều trị nhiễm trùng, có thể dùng đường uống hoặc dạng hít.
• Thuốc giãn phế quản: Giúp mở rộng đường thở.
• Corticoid hít: Giảm viêm, hạn chế triệu chứng.

8.2 Vật lý trị liệu hô hấp

• Kỹ thuật vỗ rung ngực, dẫn lưu tư thế giúp tống đờm ra ngoài.

8.3 Liệu pháp oxy

Trong đợt cấp, nhiều bệnh nhân bị thiếu oxy máu. Khi đó, máy tạo oxy là thiết bị hỗ trợ cần thiết, giúp cải thiện trao đổi khí và giảm nguy cơ biến chứng.

8.4 Can thiệp y khoa

• Nội soi phế quản lấy dị vật.
• Phẫu thuật cắt bỏ phần phổi tổn thương (trường hợp đặc biệt).

9. Khi nào cần dùng máy tạo oxy?

Đây là thắc mắc thường gặp của bệnh nhân và gia đình. Thực tế, máy tạo oxy không phải lúc nào cũng cần thiết, mà thường chỉ định trong các trường hợp:

• Đợt cấp giãn phế quản gây suy hô hấp cấp.
• Bệnh nhân có mức SpO2 < 90% khi đo bằng máy đo nồng độ oxy máu.
• Người bệnh khó thở dữ dội, tím tái.
• Sau khi hồi sức cấp cứu, bệnh nhân vẫn cần hỗ trợ hô hấp.
• Người mắc bệnh phổi mạn tính kèm suy tim, COPD.

Như vậy, khi nào cần dùng máy tạo oxy phụ thuộc vào mức độ thiếu oxy máu và tình trạng lâm sàng của từng bệnh nhân. Việc sử dụng cần có chỉ định và giám sát y tế.

10. Vai trò của máy tạo oxy trong hỗ trợ điều trị giãn phế quản

• Cải thiện trao đổi khí: Bổ sung oxy giúp tăng độ bão hòa oxy trong máu.
• Ngăn ngừa biến chứng: Hạn chế suy tim, suy đa cơ quan do thiếu oxy.
• Giúp bệnh nhân hồi phục nhanh hơn sau đợt cấp hoặc sau phẫu thuật.
• Tăng chất lượng cuộc sống: Người bệnh ít mệt mỏi, vận động dễ dàng hơn.

Trong bối cảnh bệnh viện hiện đại, máy tạo oxy cùng với thiết bị y tế khác như hệ thống khí oxy trung tâm đã trở thành giải pháp không thể thiếu trong điều trị hô hấp.

11. Lối sống và phòng ngừa giãn phế quản

Ngoài điều trị, bệnh nhân có thể chủ động phòng ngừa bằng cách:

• Không hút thuốc, tránh môi trường khói bụi.
• Uống nhiều nước để làm loãng dịch nhầy.
• Ăn uống cân bằng, giàu vitamin và khoáng chất.
• Tiêm vaccine phòng cúm và phế cầu định kỳ.
• Tập thể dục thường xuyên để tăng sức đề kháng.
• Vệ sinh răng miệng, tai mũi họng sạch sẽ.
• Khám sức khỏe định kỳ để theo dõi tình trạng phổi.

Giãn phế quản là một bệnh lý phổi mạn tính phức tạp, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu và biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời. Bên cạnh các phương pháp điều trị bằng thuốc và vật lý trị liệu, máy tạo oxy đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hô hấp, đặc biệt trong các đợt cấp hoặc khi bệnh nhân rơi vào tình trạng suy hô hấp.
Hiểu rõ khi nào cần dùng máy tạo oxy, cùng với việc tuân thủ điều trị và duy trì lối sống lành mạnh, sẽ giúp người bệnh kiểm soát tốt giãn phế quản, nâng cao chất lượng cuộc sống và ngăn ngừa biến chứng.
——————————
CÔNG TY TNHH PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ VÂN LONG
YOUR NEEDS - OUR BUSINESS

• Hotline: (028) 3526 2468 / 098.484.0440

• Email: cskh@vl-groups.com

• Website: www.vl-groups.com

• Địa chỉ:

- Văn phòng HCM: Tòa nhà Fosco, D35 + D36 - 40 Bà Huyện Thanh Quan, P.Xuân Hòa, TP. HCM
- Trung tâm bảo hành: 373/14 Nguyễn Kiệm, P.Đức Nhuận, TP.HCM
- Văn phòng Hà Nội: Khu VP Hồng Hà, 38.3/1 Ngõ 109 Trường Chinh, P.Phương Liệt, Q.Thanh Xuân, Hà Nội
- Kho Tổng: 938 Quốc Lộ 1A, P.Linh Xuân, TP.HCM

🌼 Shopee: https://shopee.vn/vanlonggroups
🌼 Tiktok: https://www.tiktok.com/@thietbichamsocsuckhoe
🌼 Tiki: https://tiki.vn/cua-hang/cham-soc-suc-khoe-van-long
🌼 Lazada: https://www.lazada.vn/shop/van-long-our-needs-your-business

Chia sẻ bài viết: