Mỗi mùa hè, Việt Nam và nhiều quốc gia Đông Nam Á phải đối mặt với nhiệt độ cao đột ngột, kéo theo hàng loạt vấn đề y tế, đặc biệt là “tăng huyết áp do thời tiết” . Theo báo cáo từ Bộ Y tế Việt Nam, số ca nhập viện do tăng huyết áp và các biến chứng tim mạch như đột quỵ, suy tim… tăng đột biến trong các đỉnh nắng nóng trên 35 °C . Hiện tượng này được các chuyên gia cảnh báo là “huyết áp mùa hè” – cụm từ đang trở nên phổ biến trong cộng đồng y tế.
1. Nắng nóng và “cơn sóng huyết áp” – Sự kết hợp tiềm ẩn nguy hiểm
/nang-nong-va-huyet-ap.jpg)
Trong không khí dễ bị cuốn vào kỳ nghỉ biển, BBQ cuối tuần…, nhiều người chủ quan trước sức khỏe tim mạch. Tuy nhiên, nóng bức ảnh hưởng tim mạch không chỉ nằm ở cảm giác mệt mỏi hay chuột rút – mà ẩn chứa cơn nguy hiểm “vâng lệnh nhiệt độ.” Nhiệt độ cao gây giãn mạch, bù dịch, nhưng cũng có thể gây co mạch phản xạ, làm huyết áp tăng vọt đột ngột – nhất là ở người cao tuổi và người có bệnh nền.
Đó là lý do tại sao Bộ Y tế khuyến nghị đo huyết áp hàng ngày trong mùa nắng nóng, đặc biệt với máy đo huyết áp tại nhà – vốn đã được công nhận là phương pháp giám sát sức khỏe hiệu quả và tiện lợi.
2. Cơ chế tim mạch bị ảnh hưởng bởi nhiệt độ cao – Tác động dài hạn của huyết áp mùa hè
/tac-dong-dai-han-cua-huyet-ap-mua-he.jpg)
2.1. Tác động sinh lý tức thời của nắng nóng lên hệ tim mạch
Vào những ngày nhiệt độ tăng cao (trên 35°C), cơ thể phải làm việc nhiều hơn để duy trì trạng thái cân bằng nội môi. Hệ quả trực tiếp là tim và hệ tuần hoàn bị “ép” phải điều chỉnh liên tục, từ đó tạo ra một chuỗi phản ứng sinh lý:
- Mạch máu ngoại biên giãn nở để tăng tản nhiệt ⇒ có thể dẫn đến tụt huyết áp tạm thời.
- Tim phải tăng nhịp đập để bơm đủ máu nuôi cơ quan trong điều kiện máu bị phân bổ nhiều cho da.
- Mất nước và điện giải qua mồ hôi dẫn đến giảm thể tích tuần hoàn, tăng độ nhớt máu – là yếu tố nguy cơ gây huyết khối và tăng huyết áp phản xạ.
Những phản ứng này có thể gây rối loạn huyết áp liên tục trong ngày – thường là hạ huyết áp nhẹ ban đầu, sau đó tăng huyết áp do phản ứng bù trừ, đặc biệt ở người lớn tuổi, người dùng thuốc lợi tiểu hoặc người có bệnh nền tim mạch.
2.2. Nắng nóng làm trầm trọng hơn bệnh tăng huyết áp nền
Theo một báo cáo từ European Society of Cardiology (ESC), những người bị tăng huyết áp mạn tính khi tiếp xúc với nắng nóng kéo dài có nguy cơ cao hơn:
- Biến động huyết áp không kiểm soát, đặc biệt vào buổi trưa và chiều.
- Giảm hiệu quả của thuốc điều trị huyết áp, nhất là các nhóm thuốc ức chế men chuyển hoặc lợi tiểu – vốn làm tăng mất nước.
- Rối loạn nhịp tim do giảm kali và natri qua mồ hôi.
Cơ chế tim mạch bị quá tải khi phải điều hòa nhiệt và áp lực mạch máu đồng thời. Đây là lý do vì sao nhiều người cảm thấy choáng váng, hồi hộp, khó thở nhẹ trong thời tiết nắng nóng – các triệu chứng thường bị bỏ qua, nhưng thực chất là cảnh báo sớm của “huyết áp mùa hè.”
2.3. Ảnh hưởng dài hạn: Tăng nguy cơ đột quỵ và suy tim nếu không theo dõi huyết áp thường xuyên
Tăng huyết áp do thời tiết, nếu không được phát hiện và kiểm soát, có thể để lại hậu quả lâu dài:
- Tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ thiếu máu não – đặc biệt ở người đã có tổn thương thành mạch.
- Tổn thương vi mạch ở tim, thận, võng mạc – dẫn đến suy tim, suy thận mãn tính hoặc suy giảm thị lực.
- Gây hội chứng huyết áp dao động (blood pressure variability) – một yếu tố nguy hiểm mới trong đánh giá nguy cơ tim mạch hiện nay.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng khuyến cáo:
“Cần theo dõi huyết áp mỗi ngày trong mùa nắng nóng để đánh giá chính xác ảnh hưởng của thời tiết đến huyết áp và hệ tim mạch, nhất là ở người già và người mắc bệnh nền.”
2.4. Huyết áp buổi sáng – Thời điểm cảnh báo sớm hệ tim mạch chịu ảnh hưởng
Thời điểm nguy hiểm nhất của huyết áp trong ngày mùa hè không phải buổi trưa – mà là buổi sáng sau khi ngủ dậy, khi cơ thể vừa chuyển từ trạng thái nghỉ sang hoạt động:
- Nhiệt độ môi trường bắt đầu tăng, làm mạch máu phải thích nghi.
- Hoạt động thần kinh giao cảm gia tăng đột ngột, đẩy huyết áp tâm thu lên cao.
- Nếu không theo dõi kịp thời, đỉnh huyết áp buổi sáng có thể dẫn đến tai biến mạch máu não.
Việc sử dụng máy đo huyết áp tại nhà vào mỗi sáng giúp bạn:
- Phát hiện chỉ số huyết áp bất ổn sớm.
- Ghi nhận xu hướng biến động huyết áp theo ngày.
- Báo động sớm để điều chỉnh thuốc hoặc chế độ sinh hoạt phù hợp.
Nhiệt độ cao không chỉ gây mệt mỏi mà còn đẩy hệ tim mạch vào trạng thái chịu áp lực liên tục. Những tác động sinh lý âm thầm nhưng nguy hiểm này đòi hỏi mỗi người – đặc biệt là người lớn tuổi – cần theo dõi huyết áp hàng ngày bằng máy đo huyết áp, như một “chiếc radar sớm” bảo vệ tim mạch giữa mùa hè oi bức.
3. Máy đo huyết áp – “trợ lý sức khỏe” không thể thiếu trong mùa hè
/may-do-huyet-ap-tro-ly-suc-khoe.jpg)
Trong bối cảnh thời tiết nắng nóng kéo dài, việc theo dõi chỉ số huyết áp hàng ngày bằng máy đo huyết áp tại nhà trở thành giải pháp tối ưu, giúp phát hiện sớm các bất thường do nhiệt độ cao gây ra cho hệ tim mạch.
3.1. Vì sao nên đo huyết áp hàng ngày vào mùa hè?
Huyết áp mùa hè không chỉ dao động theo từng người, mà còn biến đổi liên tục trong ngày. Đặc biệt:
- Huyết áp thường tăng vào buổi sáng sớm và buổi chiều tối, khi nhiệt độ ngoài trời và áp lực sinh lý đều lên cao.
- Ở người cao tuổi hoặc người có bệnh nền như tiểu đường, rối loạn lipid máu, chỉ một cơn tăng huyết áp đột ngột do nắng nóng cũng có thể dẫn đến đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim.
Việc đo huyết áp hàng ngày giúp:
- Ghi nhận xu hướng huyết áp trong điều kiện thời tiết thay đổi.
- Phát hiện sớm tình trạng huyết áp dao động – nguy cơ cao nhất dẫn đến đột quỵ.
- Điều chỉnh chế độ ăn, vận động hoặc thuốc điều trị kịp thời theo tư vấn của bác sĩ.
Theo Bộ Y tế, với người từ 40 tuổi trở lên hoặc có bệnh mãn tính, việc đo huyết áp tại nhà mỗi ngày vào cùng một khung giờ là cần thiết trong mùa nắng nóng.
3.2. Hướng dẫn đo huyết áp tại nhà đúng cách trong mùa nóng
Để đo huyết áp chính xác trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt, người dùng cần tuân thủ các nguyên tắc sau:
Thời điểm lý tưởng để đo:
- Buổi sáng: trong vòng 30 phút sau khi ngủ dậy, trước khi ăn sáng, uống cà phê hoặc uống thuốc.
- Buổi chiều: từ 4–6 giờ chiều, khi thân nhiệt đạt đỉnh và huyết áp dễ dao động.
Nên đo 2 lần mỗi ngày trong mùa nắng gắt nếu bạn có tiền sử tăng huyết áp hoặc cảm thấy mệt, hoa mắt, chóng mặt.
Quy trình đo chuẩn:
- Ngồi nghỉ 5 phút trước khi đo, tránh đo ngay sau khi vừa đi ngoài nắng về.
- Đặt vòng bít ở bắp tay (ưu tiên bắp tay trái nếu thuận tay phải).
- Ngồi thẳng lưng, chân đặt trên sàn, tay đặt ngang tim.
- Đo 2 lần liên tiếp, cách nhau 1–2 phút và lấy giá trị trung bình.
Ghi nhận kết quả đo:
- Ghi rõ ngày – giờ – chỉ số tâm thu, tâm trương và nhịp tim.
- Theo dõi biểu đồ huyết áp trong 7 ngày để đánh giá xu hướng tăng – giảm.
3.3. Chọn máy đo huyết áp nào phù hợp với mùa hè?
Trong điều kiện nắng nóng, cơ thể dễ mất nước và nhịp tim có xu hướng tăng. Do đó, máy đo huyết áp nên có:
- Cảnh báo nhịp tim bất thường (rối loạn do stress nhiệt).
- Bộ nhớ ≥60 kết quả, giúp theo dõi dài ngày.
- Cảm biến chuyển động, cảnh báo đo sai tư thế.
- Hiển thị phân loại kết quả theo chuẩn WHO.
Một số dòng máy được chuyên gia khuyên dùng:
- Yuwell YE680B – độ chính xác cao, tự động hoàn toàn, phù hợp với người lớn tuổi.
- Omron HEM-7156 – đo nhanh, màn hình rõ, có báo lỗi tư thế.
- Microlife A2 Basic – phù hợp sử dụng trong gia đình, dễ dùng, giá hợp lý.
Trong bối cảnh nóng bức ảnh hưởng tim mạch ngày càng nghiêm trọng, việc trang bị máy đo huyết áp tại nhà và hình thành thói quen đo huyết áp hàng ngày là cách đơn giản – hiệu quả nhất để bảo vệ trái tim bạn giữa mùa hè khắc nghiệt.
——————————
CÔNG TY TNHH PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ VÂN LONG
YOUR NEEDS - OUR BUSINESS
-
Hotline: (028) 3526 2468 / 098.484.0440
-
Email: cskh@vl-groups.com
-
Website: www.vl-groups.com
-
Địa chỉ:
- Văn phòng HCM: Tòa nhà Fosco, D35 + D36 - 40 Bà Huyện Thanh Quan, P.Xuân Hòa, TP. HCM
- Trung tâm bảo hành: 373/14 Nguyễn Kiệm, P.Đức Nhuận, TP.HCM
- Văn phòng Hà Nội: Khu VP Hồng Hà, 38.3/1 Ngõ 109 Trường Chinh, P.Phương Liệt, Q.Thanh Xuân, Hà Nội
- Kho Tổng: 938 Quốc Lộ 1A, P.Linh Xuân, TP.HCM
🌼 Shopee: https://shopee.vn/vanlonggroups
🌼 Tiktok: https://www.tiktok.com/@thietbichamsocsuckhoe
🌼 Tiki: https://tiki.vn/cua-hang/cham-soc-suc-khoe-van-long
🌼 Lazada: https://www.lazada.vn/shop/van-long-our-needs-your-business
English