You are using an outdated browser. For a faster, safer browsing experience, upgrade for free today.

Teo cơ do đái tháo đường: nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và tầm quan trọng của việc theo dõi đường huyết

Teo cơ do đái tháo đường: nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và tầm quan trọng của việc theo dõi đường huyết

Bệnh tiểu đường (đái tháo đường) là một trong những bệnh mạn tính phổ biến nhất trên toàn cầu, ảnh hưởng đến hàng trăm triệu người. Hầu hết mọi người đều biết đến các biến chứng thường gặp như bệnh tim mạch, đột quỵ, mờ mắt, bệnh thận hay nguy cơ cắt cụt chi dưới. Tuy nhiên, vẫn còn một biến chứng ít được chú ý nhưng gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống — teo cơ do đái tháo đường.
Điểm đặc biệt của biến chứng này là nó chỉ chiếm khoảng 1% ở người trưởng thành mắc bệnh tiểu đường, và cơ chế tác động khác so với những dạng tổn thương thần kinh khác. Việc nhận biết sớm triệu chứng, hiểu rõ nguyên nhân, đồng thời theo dõi chỉ số đường huyết thường xuyên bằng máy đo đường huyết hoặc máy thử đường sẽ đóng vai trò quan trọng giúp giảm nguy cơ tiến triển bệnh.

1. Teo cơ do đái tháo đường là gì?


Teo cơ do đái tháo đường là gì
 

Teo cơ do đái tháo đường, còn được gọi bằng các tên chuyên môn như:

  • Bệnh thần kinh đoạn gần (Proximal neuropathy)
  • Bệnh rễ - đám rối thắt lưng cùng do đái tháo đường
  • Hội chứng Bruns-Garland

Khác với dạng bệnh thần kinh ngoại biên thường ảnh hưởng đến bàn chân và cẳng chân, teo cơ do đái tháo đường gây tổn thương chủ yếu ở các dây thần kinh vùng đùi, hông, mông, và đôi khi lan lên ngực hoặc bụng. Bệnh thường khởi phát đột ngột hoặc bán cấp, tiến triển qua nhiều giai đoạn, từ một bên cơ thể rồi dần lan sang hai bên.

2. Tầm quan trọng của việc theo dõi chỉ số đường huyết

Nguyên nhân cốt lõi của hầu hết các biến chứng bệnh tiểu đường, bao gồm teo cơ, đều bắt nguồn từ tình trạng tăng đường huyết kéo dài hoặc biến động quá nhanh. Chính vì vậy, theo dõi chỉ số đường huyết đều đặn là biện pháp phòng ngừa quan trọng.
Các thiết bị máy đo đường huyết hoặc máy thử đường hiện nay cho phép người bệnh đo máu tại nhà, giúp phát hiện sớm các bất thường, điều chỉnh chế độ ăn, tập luyện và thuốc kịp thời. Việc này không chỉ giúp ngăn ngừa biến chứng mạch máu mà còn giảm nguy cơ mắc các dạng tổn thương thần kinh hiếm gặp như teo cơ.

3. Triệu chứng của teo cơ do đái tháo đường


Triệu chứng của teo cơ do đái tháo đường
 

Bệnh thường gặp ở người cao tuổi, trung bình khoảng 65 tuổi, nhưng không loại trừ người trẻ hơn. Các triệu chứng đặc trưng:

  • Đau thần kinh nhiều ở vùng đùi, hông, mông, thường là một bên lúc khởi phát
  • Yếu cơ rõ rệt, đặc biệt là cơ gốc chi
  • Teo cơ ở vùng bị ảnh hưởng
  • Sụt cân nhanh dù ăn uống bình thường
  • Cảm giác tê, ngứa ran
  • Mất phản xạ gân xương
  • Bàn chân rơi (foot drop)
  • Thay đổi tiết mồ hôi, táo bón hoặc tiêu chảy
  • Hạ huyết áp tư thế (chóng mặt khi đứng dậy)

Bệnh có thể kéo dài từ vài tháng đến 2 năm, sau đó ổn định và hồi phục một phần. Tuy nhiên, nếu không quản lý chỉ số đường huyết tốt, nguy cơ tái phát hoặc để lại di chứng yếu cơ là khá cao.

4. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Hiện tại, cơ chế chính xác gây teo cơ do đái tháo đường vẫn chưa được xác định. Một số nghiên cứu cho rằng viêm vi mạch qua trung gian miễn dịch đóng vai trò quan trọng.
Nguy cơ cao hơn ở các đối tượng:

  • Người trên 50 tuổi
  • Mắc bệnh tiểu đường tuýp 2
  • Kiểm soát đường huyết quá nhanh hoặc quá nghiêm ngặt
  • Chỉ số khối cơ thể (BMI) thấp

Các yếu tố kích hoạt có thể gồm:

  • Mới bắt đầu điều trị tăng đường huyết
  • Sau tiêm chủng
  • Sau chấn thương
  • Nhiễm trùng

5. Biến chứng có thể gặp


Biến chứng có thể gặp
 

Nếu không được điều trị kịp thời, teo cơ do đái tháo đường có thể dẫn tới:

  • Liệt hai chân hoặc tứ chi
  • Giảm khả năng vận động nghiêm trọng
  • Trầm cảm, rối loạn lo âu
  • Can thiệp phẫu thuật cột sống không cần thiết do chẩn đoán nhầm

Điều này cho thấy việc đo máu tại nhà và theo dõi sức khỏe định kỳ giúp phát hiện sớm biến chứng, tránh những can thiệp y tế không cần thiết.

6. Khi nào cần đi khám?

Người bệnh cần đến bác sĩ ngay nếu:

  • Xuất hiện đau, yếu cơ bất thường ở đùi, hông, mông
  • Có dấu hiệu tê, mất phản xạ hoặc bàn chân rơi
  • Sụt cân nhanh không rõ nguyên nhân

Những triệu chứng này đặc biệt đáng chú ý ở bệnh nhân bệnh tiểu đường mới được chẩn đoán hoặc có chỉ số đường huyết biến động bất thường.

7. Chẩn đoán


Chẩn đoán
 

Bác sĩ sẽ loại trừ các bệnh khác như thoái hóa cột sống, nhồi máu cơ do tiểu đường, hội chứng Meralgia paresthetica. Các xét nghiệm bao gồm:

  • Xét nghiệm máu đánh giá chỉ số đường huyết
  • Chọc dò tủy sống để tìm dấu hiệu viêm
  • Chụp X-quang, CT scan, MRI
  • Đo điện cơ (EMG)

Việc chẩn đoán sớm giúp xây dựng kế hoạch điều trị phù hợp, tránh biến chứng lâu dài.

8. Điều trị teo cơ do đái tháo đường

Hiện chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu, nhưng đa phần bệnh sẽ cải thiện theo thời gian nếu được quản lý tốt.
Các hướng điều trị chính:

  • Kiểm soát đường huyết: Duy trì mức ổn định bằng chế độ ăn, tập luyện và thuốc theo chỉ định.
  • Giảm đau: Sử dụng thuốc gabapentin, pregabalin hoặc thuốc chống trầm cảm theo hướng dẫn y khoa.
  • Vật lý trị liệu: Duy trì và phục hồi sức mạnh cơ.
  • Điều trị hỗ trợ: Châm cứu, massage nhẹ nhàng, thiền, yoga để giảm căng thẳng.

9. Lối sống hỗ trợ phục hồi


Lối sống hỗ trợ phục hồi
 

9.1 Tập luyện hợp lý

  • Đi bộ, bơi lội, tập yoga
  • Tránh nâng vật nặng hoặc vận động mạnh gây đau

9.2 Chăm sóc bàn chân

  • Kiểm tra bàn chân hàng ngày
  • Giữ vệ sinh, mang giày phù hợp

9.3 Dinh dưỡng hợp lý

  • Carbohydrate phức tạp: gạo lứt, ngũ cốc nguyên hạt
  • Protein lành mạnh: thịt nạc, cá, trứng, sữa ít béo
  • Chất béo tốt: dầu ô liu, dầu cá
  • Chất xơ: rau xanh, trái cây tươi

Việc kiểm soát khẩu phần ăn giúp giữ chỉ số đường huyết ổn định, hỗ trợ điều trị và ngăn biến chứng.

10. Phòng ngừa teo cơ do đái tháo đường


Phòng ngừa teo cơ do đái tháo đường
 
  • Không hút thuốc
  • Duy trì cân nặng hợp lý
  • Kiểm soát đường huyết ổn định
  • Khám sức khỏe định kỳ
  • Đo máu tại nhà bằng máy đo đường huyết hoặc máy thử đường để kịp thời điều chỉnh lối sống và điều trị

Teo cơ do đái tháo đường tuy hiếm gặp nhưng ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống. Việc nhận biết sớm triệu chứng, kết hợp với quản lý chỉ số đường huyết chặt chẽ, là chìa khóa phòng ngừa và điều trị hiệu quả.
Ngày nay, với sự hỗ trợ của máy đo đường huyết và máy thử đường, người bệnh có thể chủ động đo máu tại nhà, từ đó điều chỉnh chế độ ăn uống, tập luyện và thuốc một cách khoa học. Điều này không chỉ giúp phòng ngừa teo cơ mà còn giảm nguy cơ nhiều biến chứng nguy hiểm khác của bệnh tiểu đường.

——————————
CÔNG TY TNHH PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ VÂN LONG
YOUR NEEDS - OUR BUSINESS

  • Hotline: (028) 3526 2468 / 098.484.0440

  • Email: cskh@vl-groups.com

  • Website: www.vl-groups.com

  • Địa chỉ:

- Văn phòng HCM: Tòa nhà Fosco, D35 + D36 - 40 Bà Huyện Thanh Quan, P.Xuân Hòa, TP. HCM
- Trung tâm bảo hành: 373/14 Nguyễn Kiệm, P.Đức Nhuận, TP.HCM
- Văn phòng Hà Nội: Khu VP Hồng Hà, 38.3/1 Ngõ 109 Trường Chinh, P.Phương Liệt, Q.Thanh Xuân, Hà Nội
- Kho Tổng: 938 Quốc Lộ 1A, P.Linh Xuân, TP.HCM

🌼 Shopee: https://shopee.vn/vanlonggroups
🌼 Tiktok: https://www.tiktok.com/@thietbichamsocsuckhoe
🌼 Tiki: https://tiki.vn/cua-hang/cham-soc-suc-khoe-van-long
🌼 Lazada: https://www.lazada.vn/shop/van-long-our-needs-your-business

Gọi ngay cho chúng tôi
Chat với chúng tôi qua Zalo
Gửi email cho chúng tôi
Facebook