You are using an outdated browser. For a faster, safer browsing experience, upgrade for free today.

Khó thở – Hụt hơi: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và vai trò của Máy tạo oxy trong hỗ trợ hô hấp

Khó thở – Hụt hơi: Nguyên nhân, triệu chứng, điều trị và vai trò của Máy tạo oxy trong hỗ trợ hô hấp

Khó thở, hay còn gọi là hụt hơi, không chỉ là cảm giác thiếu không khí mà còn là một tín hiệu cảnh báo cơ thể đang gặp vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe. Theo một nghiên cứu tại Đức năm 2016, cứ 4 bệnh nhân đến khoa cấp cứu thì có 1 người bị khó thở. Đây là triệu chứng phổ biến nhưng tiềm ẩn nhiều nguy cơ, đặc biệt khi nguyên nhân xuất phát từ tim hoặc phổi.
Bài viết này sẽ phân tích toàn diện từ khái niệm, nguyên nhân, triệu chứng, biến chứng, cho đến phương pháp chẩn đoán, điều trị và phòng ngừa khó thở. Đồng thời, chúng ta sẽ tìm hiểu máy tạo oxy đóng vai trò thế nào trong hỗ trợ hô hấp, cũng như khi nào cần dùng máy tạo oxy dựa trên chỉ định y khoa.

1. Khó thở là gì? Phân loại và đặc điểm


Khó thở là gì
 

Khó thở (Dyspnea) là cảm giác chủ quan của người bệnh về việc hít thở khó khăn, không thoải mái, hoặc phải gắng sức nhiều để hít thở. Một số mô tả tình trạng này như “thở nông”, “hụt hơi” hay “ngạt thở”.
Đặc điểm:

  • Không tương xứng với mức độ gắng sức
  • Có thể xảy ra cả khi nghỉ ngơi
  • Đi kèm nhiều triệu chứng khác như đau ngực, tim đập nhanh, khò khè

Phân loại:

1.1 Khó thở cấp tính

  • Xuất hiện đột ngột, kéo dài từ vài phút đến vài giờ
  • Thường liên quan đến bệnh lý cấp tính cần hồi sức cấp cứu ngay như thuyên tắc phổi, phù phổi cấp, phản vệ, hen phế quản kịch phát.

1.2 Khó thở mạn tính

  • Kéo dài trên vài tuần, thường tái phát
  • Liên quan đến các bệnh mạn tính như COPD, xơ phổi, suy tim.

2. Triệu chứng đi kèm khó thở

Triệu chứng đi kèm khó thở

Khó thở không chỉ đơn thuần là thiếu oxy mà còn kéo theo một loạt dấu hiệu khác. Tùy nguyên nhân, bệnh nhân có thể gặp:

  • Thở nhanh, thở nông
  • Cảm giác bó chặt ngực
  • Tim đập nhanh hoặc loạn nhịp
  • Ho khan hoặc ho đờm (đờm trong, vàng, xanh hoặc lẫn máu)
  • Khò khè, thở rít
  • Cảm giác sợ hãi, hoảng loạn
  • Da, môi, móng tay tím tái (dấu hiệu thiếu oxy máu)

Những biểu hiện này đặc biệt đáng lo khi xuất hiện cùng lúc, vì có thể báo hiệu tình trạng suy hô hấp cần hệ thống khí oxy và thiết bị hỗ trợ ngay lập tức.

3. Biến chứng của khó thở


Biến chứng của khó thở
 

Khó thở kéo dài hoặc xuất hiện đột ngột mà không được xử trí đúng cách có thể dẫn đến:

  • Thiếu oxy máu: Tổn thương não, tim, thận
  • Suy hô hấp cấp: Đe dọa tính mạng trong vài phút
  • Tăng gánh cho tim: Dẫn đến suy tim tiến triển
  • Giảm chất lượng sống: Người bệnh mệt mỏi, lo âu, giảm khả năng lao động

Trong nhiều trường hợp, can thiệp bằng máy tạo oxy hoặc các thiết bị y tế chuyên dụng là yếu tố sống còn.

4. Khi nào cần đi khám ngay?


Khi nào cần đi khám ngay
 

Bạn nên đến cơ sở y tế ngay nếu:

  • Khó thở đột ngột, không giảm khi nghỉ
  • Nghẹt thở nặng
  • Tím môi, móng
  • Đau ngực dữ dội
  • Ho ra máu hoặc đờm hồng
  • Sốt cao kèm khó thở
  • Nhịp tim nhanh, loạn nhịp

Những tình huống này yêu cầu hồi sức cấp cứu khẩn cấp và có thể cần thở oxy ngay tại hiện trường.

5. Nguyên nhân gây khó thở


Nguyên nhân gây khó thở
 

5.1. Nguyên nhân cấp tính

  • Hen phế quản kịch phát
  • Viêm phổi, viêm phế quản cấp
  • Dị ứng nặng, sốc phản vệ
  • COVID-19 nặng
  • Thuyên tắc phổi
  • Xẹp phổi
  • Ngộ độc khí CO
  • Suy tim cấp, phù phổi cấp
  • Chấn thương ngực

5.2. Nguyên nhân mạn tính

  • COPD
  • Hen phế quản mạn
  • Suy tim sung huyết
  • Xơ phổi vô căn
  • Lao phổi, ung thư phổi
  • Béo phì
  • Hậu COVID-19

Nhiều nguyên nhân trong số này khiến nồng độ oxy máu giảm lâu dài, buộc bệnh nhân phải dùng máy tạo oxy tại nhà.

6. Yếu tố nguy cơ

  • Hút thuốc lá
  • Sống hoặc làm việc trong môi trường ô nhiễm
  • Lối sống ít vận động
  • Béo phì
  • Sống ở nơi áp suất oxy thấp (núi cao)

7. Chẩn đoán khó thở

Bác sĩ sẽ:

  • Hỏi bệnh sử, triệu chứng
  • Khám toàn thân
  • Chỉ định xét nghiệm: X-quang ngực, CT scan, xét nghiệm máu, hô hấp ký và khí máu động mạch

Dựa vào kết quả, bác sĩ sẽ quyết định khi nào cần dùng máy tạo oxy hoặc các biện pháp khác.

8. Điều trị khó thở

  • Dừng hoạt động gây gắng sức
  • Tập thở phục hồi: Thở mím môi, thở cơ hoành
  • Thuốc: Giãn phế quản, kháng sinh, thuốc chống viêm
  • Liệu pháp oxy: Khi SpO₂ thấp, có thể dùng máy tạo oxy tại nhà hoặc hệ thống khí oxy tại bệnh viện.

9. Kỹ thuật thở hỗ trợ

  • Thở mím môi: Giúp duy trì áp lực dương trong đường thở
  • Thở cơ hoành: Tăng dung tích phổi
  • Tập hít sâu, thở chậm: Cải thiện trao đổi khí
  • Những bài tập này hữu ích cả với bệnh nhân dùng máy tạo oxy để tối ưu hiệu quả.

10. Vai trò của hệ thống khí oxy trong bệnh viện

Hệ thống khí oxy tại bệnh viện bao gồm:

  • Bình oxy nén
  • Hệ thống oxy lỏng
  • Máy tạo oxy trung tâm đảm bảo cung cấp oxy liên tục cho bệnh nhân nặng, phòng mổ, khoa hồi sức.

11. Máy tạo oxy trong điều trị tại nhà

Máy tạo oxy trong điều trị tại nhà

Máy tạo oxy là thiết bị y tế giúp tách oxy tinh khiết từ không khí. Ưu điểm:

  • Hoạt động liên tục
  • Không cần thay bình
  • Phù hợp cho điều trị dài hạn

Khi nào cần dùng máy tạo oxy?

  • Bệnh nhân COPD, xơ phổi, suy tim mạn
  • SpO₂ < 88% khi nghỉ
  • Hậu COVID-19 giảm oxy máu kéo dài

Việc dùng máy phải theo chỉ định của bác sĩ, tránh tự ý sử dụng.

12. Lối sống và dinh dưỡng hỗ trợ hô hấp

  • Bỏ thuốc lá, hạn chế rượu
  • Ngủ đủ giấc
  • Ăn nhiều rau, trái cây, cá béo
  • Duy trì cân nặng hợp lý
  • Tập luyện đều đặn

13. Phòng ngừa khó thở

Lối sống và dinh dưỡng hỗ trợ hô hấp

  • Tránh ô nhiễm không khí
  • Kiểm soát bệnh nền
  • Tập thể dục nhẹ
  • Khám định kỳ

Khó thở là triệu chứng cần được quan tâm nghiêm túc. Việc hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu nguy hiểm và khi nào cần dùng máy tạo oxy sẽ giúp bệnh nhân chủ động bảo vệ sức khỏe.
Máy tạo oxy không chỉ hỗ trợ hô hấp tại nhà mà còn là giải pháp quan trọng trong điều trị lâu dài cho nhiều bệnh nhân hô hấp mạn tính, khi được sử dụng đúng chỉ định và kết hợp lối sống lành mạnh.

——————————
CÔNG TY TNHH PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI DỊCH VỤ VÂN LONG
YOUR NEEDS - OUR BUSINESS

  • Hotline: (028) 3526 2468 / 098.484.0440

  • Email: cskh@vl-groups.com

  • Website: www.vl-groups.com

  • Địa chỉ:

- Văn phòng HCM: Tòa nhà Fosco, D35 + D36 - 40 Bà Huyện Thanh Quan, P.Xuân Hòa, TP. HCM
- Trung tâm bảo hành: 373/14 Nguyễn Kiệm, P.Đức Nhuận, TP.HCM
- Văn phòng Hà Nội: Khu VP Hồng Hà, 38.3/1 Ngõ 109 Trường Chinh, P.Phương Liệt, Q.Thanh Xuân, Hà Nội
- Kho Tổng: 938 Quốc Lộ 1A, P.Linh Xuân, TP.HCM

🌼 Shopee: https://shopee.vn/vanlonggroups
🌼 Tiktok: https://www.tiktok.com/@thietbichamsocsuckhoe
🌼 Tiki: https://tiki.vn/cua-hang/cham-soc-suc-khoe-van-long
🌼 Lazada: https://www.lazada.vn/shop/van-long-our-needs-your-business

Gọi ngay cho chúng tôi
Chat với chúng tôi qua Zalo
Gửi email cho chúng tôi
Facebook